“สวมหน้ากาก” กลายเป็นของใช้ประจำวันของคนไทยยุคโควิด ไม่ว่าจะเดินไปทางไหน ก็จะพบเห็นคนสวมใส่หน้ากากทุกซอกซอย แต่จะใส่และใช้กันถูกวิธีหรือไม่เป็นอีกเรื่อง เพราะใช่ว่าสวมหน้ากากแล้วก็จะรอดพ้นจากติดเชื้อโควิด
ดังนั้น สวมหน้ากาก ให้ถูกหลักการป้องกัน จึงเป็นสิ่งจำเป็น กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข จึงคิดสูตรถึงการสวมใส่หน้ากาก “3 ถูก” คือ ถูกเวลา ถูกวิธี และถูกชนิด
สถานการณ์แพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ในช่วงนี้ ยังพบผู้ป่วยและผู้เสียชีวิตอย่างต่อเนื่องโดยเฉพาะการติดเชื้อจากการแพร่ระบาดของเชื้อ 2 สายพันธุ์หลัก คือ สายพันธุ์เดลตา พบร้อยละ 69.1 ส่วนสายพันธุ์อัลฟา พบร้อยละ 28.2 เชื้อไวรัสนี้ติดต่อกันง่ายและรวดเร็วมาก
นายแพทย์โสภณ เอี่ยมศิริถาวร รองอธิบดีกรมควบคุมโรค แนะว่าการใส่หน้ากากอนามัย 100% จะช่วยได้มาก ทั้งลดการแพร่เชื้อจากคนติดเชื้อและป้องกันการรับเชื้อในผู้ที่ยังไม่ติดเชื้อเป็นอย่างได้ผลดี
“การใช้หน้ากากอนามัยให้ได้ผลดีที่สุด คือการใช้โดยยึดหลัก 3 ถูก คือ ถูกเวลา ถูกวิธี และถูกชนิด ซึ่งที่ผ่านมาได้รับความร่วมมือจากประชาชนเป็นอย่างดี และในสถานการณ์ที่โรคกำลังแพร่ระบาดถึงคนในครอบครัว ขณะนี้ขอให้เพิ่มความความระมัดระวังและเคร่งครัดมากเป็นพิเศษ ดังนั้นจะต้องสวมหน้ากากตลอดเวลา ทั้งขณะอยู่ในบ้านและนอกบ้าน”
หน้ากากผ้า เหมาะสำหรับทำกิจกรรมในที่ที่มีคนน้อยไม่แออัด เช่น ในบ้าน
หน้ากากอนามัย ที่เป็นใยสงเคราะห์ เช่น หน้ากากทางการแพทย์ เหมาะสำหรับใช้ในพื้นที่ปิด เช่น ในห้อง สวม 1 ชั้นก็เพียงพอ
หน้ากากสองชั้น หากจำเป็นต้องไปในแหล่งชุมชน มีคนพลุกพล่าน เช่น ตลาดสด ตลาดนัด ซุปเปอร์มาร์เก็ต ขอให้ใส่ 2 ชั้น จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพให้มั่นใจว่าสามารถป้องกันเชื้อได้ดียิ่งขึ้น โดยใส่หน้ากากทางการแพทย์ไว้ด้านใน สวมหน้ากากผ้าไว้ด้านนอก
ไม่ว่าจะเป็นหน้ากากชนิดใด จะต้องคาดให้ถูกต้อง คือ ต้องแนบชิดหน้าและคลุมจมูก แก้ม และคางเสมอ
นอกจากนี้ ขอให้ยึดหลักปฏิบัติอื่น ๆ ควบคู่ไปด้วย เพื่อเสริมประสิทธิภาพและความปลอดภัยให้ดียิ่งขึ้น 6 ประการ ดังนี้
(1) ล้างมือก่อนสวมหน้ากาก โดยล้างด้วยน้ำและฟอกสบู่นาน 40-60 วินาที หรือใช้แอลกอฮอล์เจล 70% ถูมือให้ทั่วนาน 20-30 วินาที หรือฉีดสเปรย์แอลกอฮอล์ 70%
(2) ดูแลให้หน้ากากแนบกับหน้าเสมอ ขอบหน้ากากต้องไม่เลื่อนลงขณะพูดคุย เพราะจะเกิดความเสี่ยงอาจได้รับเชื้อได้ เนื่องจากจะเป็นช่องทางให้เชื้อไวรัสเข้า-ออกได้อย่างอิสระ โดยไม่ถูกกรองผ่านทางหน้ากาก แม้จะสวมหน้ากากแล้ว
(3) ไม่ใส่หน้ากากซ้ำ ควรเปลี่ยนทุก 6-8 ชั่วโมงหรือเปลี่ยนทุกวัน และเปลี่ยนทุกครั้งเมื่อหน้ากากเปียกชื้นหรือมีคราบสกปรก เนื่องจากหากมีเชื้อโควิด 19 ติดอยู่ เชื้อจะมีชีวิตอยู่นานกว่า 1 สัปดาห์
(4) หลีกเลี่ยงการสัมผัสหน้ากากขณะสวม หากจำเป็นขอให้รีบล้างมือฟอกสบู่หรือแอลกอฮอล์เจลทันที
(5) ห้ามใช้ร่วมกับผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นผู้ใกล้ชิดในครอบครัวเดียวกันก็ตาม
(6) ทิ้งหน้ากากที่ใช้แล้วในถังขยะอย่างระมัดระวัง ก่อนทิ้งให้พับหน้ากาก ส่วนที่สัมผัสกับใบหน้าซึ่งเป็นส่วนที่สัมผัสน้ำมูก น้ำลายเข้าด้านในแล้วม้วนใส่ถุง มัดปากถุงปิดให้สนิท ในกรณีที่เป็นผู้ติดเชื้อขอให้ทิ้งใส่ถุง 2 ชั้น และราดด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อทุกครั้ง และมัดปากถุงให้สนิท
อ่านเรื่องที่เกี่ยวข้อง:
5 มาตรการเข้มที่พ่อแม่ต้องปฏิบัติ ยังไม่มีวัคซีนเด็ก เสี่ยงสูงติดโควิด
คู่มือสำหรับ’คนในครอบครัว-ผู้ดูแล’ ผู้ป่วยโควิด-19 ที่บ้านยุคเตียงเต็ม
ชีวิตในวิถีความปกติใหม่ “ของจริง” กำลังมาพร้อมกับไวรัสกลายพันธุ์
